Chcesz dowiedzieć się, czym jest serwer NAS i jak działa? A może zastanawiasz się jaki serwer plików wybrać lub szukasz alternatywy dla chmury publicznej? Na wszystkie te pytania oraz wiele innych, dotyczących serwerów NAS, znajdziesz odpowiedzi w poniższym wpisie.
Dowiedz się, jak za pomocą jednego urządzenia, jakim jest serwer NAS, powiększyć przestrzeń dyskową swojego środowiska i uzyskać dostęp do plików niemal z każdego miejsca. Ale przede wszystkim, jak zabezpieczyć dane, aby w przypadku utraty plików, można było je łatwo i szybko odzyskać?
Jeśli wolisz format wideo, koniecznie zobacz materiał na YouTube:
Co to jest serwer NAS i jak działa?
NAS, czyli Network Attached Storage, to urządzenia magazynujące oraz udostępniające zamieszczone na nich pliki przez sieć komputerową. Dostęp do sieci wymagany jest z kilku powodów. Głównie chodzi o to, aby pliki znajdujące się na serwerze NAS, były dostępne cały czas i to nawet dla większej liczby komputerów. Zdarza się, że wymagany jest też dostęp z zewnątrz, a więc przez Internet.
Druga kwestia jest taka, że w serwerach NAS może być zainstalowanych kilka, a nawet kilkadziesiąt dysków. Efektem tego, oprócz większej przestrzeni, będzie także duża wydajność takich urządzeń, co ma szczególne znaczenie w środowiskach firmowych.
Kolejną cechą charakteryzującą NASy, jest możliwość ich konfiguracji oraz instalacji dodatkowych pakietów oprogramowania, bo w końcu są to serwery, a nie proste dyski sieciowe. To właśnie ze stabilnego i bezpiecznego oprogramowania oraz ogromnej liczby dostępnych aplikacji słyną rozwiązania od Synology.
Do czego służy serwer NAS?
Funkcjonalnych zastosowań serwerów NAS jest wiele, a większość z nich definiowana jest przez aplikacje, jakie możemy nich uruchomić. Skupmy się jednak na kilku praktycznych powodach, dla których decydujemy się na zakup takiego urządzenia:
- zwiększenie przestrzeni dyskowej. NASy można wyposażyć w kilka, a nawet kilkanaście dysków o dużej pojemności. Ponadto umożliwiają współdzielenie tej przestrzeni dla kilku urządzeń,
- bezpieczeństwo danych. Chodzi o przechowywanie dodatkowych kopii plików, czy ich obrazów wykonanych za pomocą dedykowanego oprogramowania do backupu. Istotne są także mechanizmy zabezpieczające dane w obrębie samego serwera NAS (replikacja, RAID),
- możliwość łatwego dostępu do plików przechowywanych w lokalnej chmurze z zewnątrz, czyli przez Internet. Serwery NAS umożliwiają podłączenie się do naszego urządzenia w celu zapisania lub pobrania z niego plików. Można też udostępniać dane lub foldery.
Serwery NAS Synology
Portfolio niewielkich NASów jest dość spore. Najważniejsze często okazuje się to ile dysków można w konkretnym modelu zainstalować. Ale istotne są jeszcze takie parametry, jak:
- wydajność urządzenia,
- ilość i rodzaj portów sieciowych,
- możliwość instalacji dodatkowych dysków cache,
- dodatkowe funkcjonalności,
- pakiety oprogramowania, dostępne dla wybranego modelu wybranego NASa.
Firma Synology oferuje kilka linii produktowych swoich serwerów. Urządzenie z podstawowej serii J wybierzemy, jeśli nie mamy dużych potrzeb względem wydajności czy instalacji większej ilości dysków.
Pośrednia seria to Value o nieco większych osiągach, a najmocniejsze urządzenia oznaczone są jako Plus. To już całkiem mocne serwery, które znajdą zastosowanie u wymagających użytkowników lub w małych firmach. W urządzeniach tej serii istnieje możliwość instalacji dysków SSD M.2, pełniących rolę pamięci cache. Można też zamontować dodatkowe półki dyskowe.
Natomiast serie XS i XS+ to stacjonarne odpowiedniki serwerów Rack, przeznaczone do zastosowań w firmach.
Bezpieczeństwo danych – RAID
Od ilości dysków, które możemy zainstalować w serwerze NAS, zależy również poziom zabezpieczeń przechowywanych na nich danych. Chodzi o wykorzystanie technologii RAID, która łączy w jeden logiczny zbiór przypisane do danej grupy dyski.
Najpopularniejsze rodzaje macierzy dyskowych RAID:
Instalacja serwera NAS Synology
Instalacja serwera NAS Synology jest szybka i dość prosta. W komplecie z urządzeniem znajdziemy niezbędne do podłączenia elementy (przewód zasilający, zewnętrzny zasilacz oraz dwa kable sieciowe). W urządzeniach serii Plus występuje również kluczyk, którym możemy fizycznie zablokować zatoki z dyskami przed ich wyciągnięciem.
Można wykorzystać dyski Synology dostarczane w komplecie z niektórymi modelami serwerów NAS. Polecamy także nośniki z serii Iron Wolf od firmy Seagate. To dyski przeznaczone do pracy w serwerach NAS, a więc pracy ciągłej. Charakteryzują się dużą szybkością, cichą pracą oraz wysoką niezawodnością.
Konfiguracja serwera NAS Synology
Aby rozpocząć konfigurację serwera NAS wystarczy wejść na odpowiednią stronę producenta i wybrać, czy działamy na Windowsie, czy na Macu.
W instalatorze należy kierować się jego sugestiami. Upewnij się, że na zainstalowanych nośnikach nie ma żadnych istotnych danych, bo dyski zostaną sformatowane. Następnie zatwierdź proces instalacji.
Po zainstalowaniu oprogramowania DiskStation Manager i restarcie urządzenia, rozpocznij wstępną konfigurację.
Konfiguracja serwera NAS Synology w 8 krokach:
- Nadaj nazwę dla Twojego serwera NAS, login oraz hasło administratora.
- Pozostaw domyślnie zaznaczoną opcję automatycznych aktualizacji urządzenia oraz pakietów aplikacji.
- Skonfiguruj Storage Pool, czyli obiekt nadrzędny, spinający w jedną logiczną przestrzeń określoną ilość dysków.
- Wybierz rodzaj macierzy RAID. Dla dwóch dysków rekomendujemy RAID SHR, który w przyszłości łatwo rozbudować.
- Uruchom sprawdzanie błędów na dyskach.
- Określ ilość miejsca dla tworzonego wolumenu. Jeżeli planujesz np. wolumen dla innego systemu plików, pozostaw nieco wolnego miejsca.
- Po wyborze systemu plików, zatwierdź utworzenie puli dyskowej oraz wolumenu.
- Skonfiguruj adres IP Twojego serwera nas. W tym celu wejdź do Panelu sterowania, wybierz Network i w interfejsach sieciowych edytuj opcje połączenia LAN. Tam wpisz przewidziany dla urządzenia adres IP
Współdzielenie plików na serwerze NAS
Możliwość udostępniania przechowywanych na serwerze NAS plików i folderów jest jego najważniejszą funkcjonalnością. W tym celu w usłudze File Station:
- Utwórz folder współdzielony.
- Określ nazwę zasobu, ewentualne szyfrowanie oraz limit, jeśli chcesz ograniczyć rozmiar folderu współdzielonego.
- Nadaj uprawnienia do utworzonego zasobu dla określonego użytkownika lub użytkowników.
Tak przygotowany katalog najlepiej ustawić, jako dysk sieciowy. W tym celu w pasku Uruchom wpisz adres IP Twojego NASa i zaloguj się do niego. Następnie kliknij prawym na utworzony folder współdzielony i wybierz opcję Mapuj dysk sieciowy. Na koniec określ literę, pod jaką będzie dostępny ten folder.
Synology Drive – alternatywa dla chmury publicznej
Usługa Synology Drive umożliwia łatwe współdzielenie plików. Stanowi również realną alternatywę dla serwisów w chmurze publicznej (iCloud, Google Drive), w których korzystanie z większych pakietów przestrzeni wiążą się przecież z miesięcznymi opłatami.
Konfiguracja Synology Drive Server
- Po instalacji pakietu i uruchomieniu na serwerze NAS, włącz indywidualny zasób dla każdego użytkownika. Możesz też ustawić kontrolę wersji.
- Pobierz klienta odpowiedniego dla Twojego systemu operacyjnego. Podczas instalacji wskaż IP serwera, z którym zamierzasz się synchronizować.
- W pytaniu o Typ zadania, wybierz teraz opcję Synchronizacja.
- Wybierz foldery, które chcesz synchronizować pomiędzy komputerem a prywatną chmurą.
Teraz możesz tworzyć pliki na komputerze, które automatycznie znajdą się w określonym folderze na dysku Synology. Jeśli usuniesz dany plik na komputerze, zniknie on z serwera. Synchronizacja ta działa w obu kierunkach, więc usunięcie pliku na serwerze skasuje go także na komputerze. Oczywiście synchronizację z prywatną chmurą możesz wykorzystać również do przesyłania zdjęć czy filmów z telefonu, tableta lub innego urządzenia.
Kopia zapasowa z wykorzystaniem NAS
Poznaj podstawowe informacje o backupie. Jeśli chodzi kopie zapasowe wykonywane na serwerze NAS Synology, dostępnych jest kilka opcji. Możemy oczywiście wykorzystać wbudowane w Windows narzędzie do wykonywania kopii zapasowych, wskazać mu udostępniony lub specjalnie przygotowany do tego zasób i wykonać kopię całego systemu albo wskazanych katalogów. Natomiast do backupu Macbooka możemy użyć narzędzia Time Machine, a jako target backupu wskazać udostępniony lub podmapowany zasób na serwerze NAS.
Jak ustawić tworzenie kopii zapasowej w Synology Drive?
- Po instalacji pakietu i uruchomieniu na serwerze NAS, włącz indywidualny zasób dla każdego użytkownika. Możesz też ustawić kontrolę wersji.
- Pobierz klienta odpowiedniego dla Twojego systemu operacyjnego. Podczas instalacji wskaż IP serwera, z którym zamierzasz się synchronizować.
- W pytaniu o Typ zadania, wybierz teraz opcję Synchronizacja.
- Wybierz foldery, które chcesz synchronizować pomiędzy komputerem a prywatną chmurą.
Pierwsza kopia zostanie wykonana po zatwierdzeniu, a kolejny backup uruchomi się o planowanej godzinie
Integracja z Google Drive lub Dropbox (Cloud Sync)
Aplikacja Cloud Sync umożliwia synchronizację naszych plików, którymi mogą być np. kopie zapasowe, do wybranych dostawców narzędzi chmurowych. Aby to zrobić:
- W aplikacji Cloud Sync wybierz preferowaną chmurę publiczną.
- Zezwól NASowi na komunikację z wybranym serwisem.
- Zaznacz foldery na lokalnym serwerze, które chcesz synchronizować.
Od teraz replikowane lub kopiowane z naszego komputera dane będą dodatkowo wysyłane do zewnętrznego zasobu w postaci np. Dysku Google albo chmury innego dostawcy.
Zdalny dostęp do serwera NAS – konfiguracja
Zewnętrzny dostęp do prywatnych zasobów zrealizować można na wiele sposobów, ale rozwiązanie od Synology jest prawdopodobnie najwygodniejsze. Bezpieczny, a przede wszystkim łatwy w konfiguracji, dostęp do naszego NASa możliwy jest za pomocą usługi Quick Connect lub DDNS.
Konfiguracja Quick Connect jest bardzo prosta. Wystarczy wejść w Panel Zarządzający i wybrać Dostęp z zewnątrz, gdzie zobaczymy także możliwość konfiguracja wspomnianego DDNS. Dla Quick Connect należy włączyć funkcję i nadać tzw. QuickConnect ID, który będzie naszym unikalnym identyfikatorem. Tego identyfikatora nie powinniśmy nikomu udostępniać. Dodatkowo w opcjach zaawansowanych możemy określić, do jakich zasobów będzie możliwy dostęp przez QuickConnect. Jeśli nie mamy potrzeby dostępu zdalnego do zarządzania naszym NASem, warto ten dostęp ograniczyć.
Od teraz możemy zalogować się do naszego NASa bezpośrednio przez wygenerowany link lub wpisanie ID do aplikacji, która będzie z tych zasobów korzystała.
Udostępnianie plików przez Internet i Plex Server
Aby udostępnić plik na serwerze NAS, wystarczy zaznaczyć go z poziomu File Station i wybrać opcję Share. Automatycznie wygeneruje się link, pod którym nasz plik lub folder będzie do pobrania.
Jeśli będzie to powtarzalna akcja, bo np. udostępniamy plik współpracownikowi, warto założyć mu lokalne konto. Natomiast jeżeli to jednorazowe udostępnienie, możemy nadać hasło, a dodatkowo określić w jakich godzinach pobieranie będzie możliwe oraz ile razy udostępniany plik będzie można ściągnąć.
Skopiowany link wystarczy wkleić w pasek przeglądarki i wpisać hasło, aby ściągnąć udostępniany plik lub folder.
Serwer NAS możesz używać także, jako domowe centrum rozrywki, uruchamiając własnego Netflixa przy pomocy aplikacji Plex Server. Dedykowane oprogramowanie ułatwia zarządzanie zdjęciami czy muzyką.
